Seçmen Etkisi

Seçmene sorulduğunda, hiçbir seçmen politikacının dürüst olmamasını istemez. Yani dürüstlük tüm seçmenlerin olmazsa olmazı ya da en azından önceliklerinden biridir. Oysa pek çok seçmen için kişisel hassasiyetleri, iddia ettiklerinin aksine dürüstlük taleplerinden daha değerlidir.

Ülkemiz açısından örneklendirirsek;

İnançsız olduğunu açıkça beyan eden bir politikacının, sonrasında söylediği hiçbir şeyin önemi kalmaz. Oysa inançlı olma ya da olmama durumu kişiseldir ve toplumun bu konudaki hassasiyeti dikkate alınarak hakkında en kolay yalan söylenen konuların başında gelir. Çünkü politikacı bilir ki, kendisinden her konuda dürüst olması beklendiği halde şayet bu konuda dürüst olursa, bu ülkede politika yapma şansı kalmaz. Bu nedenle de ya yalan söyleyerek ya da bu konulara hiç girmeyerek politika yapması zorunluluğu doğar. 

Kısacası seçmen etkisi sebebiyle politikacı birtakım tavizler vermeye mecbur bırakılır. Bu nedenle politikacıyı ikiyüzlülükle suçlayabiliriz elbette fakat onu bu ikiyüzlülüğe mahkum eden seçmeni de aynı şekilde suçlamak kaydı ile.

Seçmen etkisine bir başka örnek ise, imar affı örneğidir. Zira seçmen bu konuda da ikiyüzlüdür ve politikacıyı da ikiyüzlülüğüne ortak eder. Çünkü politikacıdan asla olmaması gereken çok tehlikeli bir şeyi talep etmektedir. Oysa politikacı açısından bunu yapmak, en azından ahlaken yanlıştır. Yine de seçmen çok net bir tavırla bu en azından ahlaken yanlış olan çok tehlikeli şeyi ısrarla talep eder ve bununla da kalmayarak, bir yandan da politikacıya elindeki oy gücüyle göz dağı verir. Politikacı da seçmenin talebini oy olarak gördüğünden, ahlaki bir ikilem yaşamaksızın imar affını destekler. Çünkü aksi durumda doğru olanı yapmış ama seçmenin talebini yerine getirmemiş ve oyunu kazanmamış olur.

Yukarıdaki iki çok net örnekten de anlaşılacağı üzere seçmen etkisi, politikacı üzerinde hem ahlaki hem de hukuki bir baskı oluşturur. Bu baskı sebebiyle sembolik olarak sıkça kullanılan hukuki ve ahlaki söylemler ise, gerçekte seçmenin talepleriyle uyuşmadıkları sürece hiçbir anlam ifade etmemiş olurlar.